پماد کلوبتازول و آنچه باید در مورد آن بدانیم!
پماد کلوبتازول (Clobetasol) یک داروی کلوتیکواستروئیدی موضعی است به عنوان یک داروی قوی کورتون موضعی مورد استفاده قرار می گیرد. این پماد برای درمان کوتاه مدت تجویز می شود و بر روی سطح های خاصی از پوست استفاده می شود و در شرایطی تجویز می شود که بیمارها به سایر داروها جواب نداده است.
با روپوش سفید همراه باشید تا با این پماد بیشتر آشنا شوید.
پماد کلوبتازول چیست ؟
پماد کلوبتازول در گروه I کورتیکواستروئیدهای با قدرت اثر خیلی زیاد قرار دارد و معمولا برای درمان پسوریازیس و یا بیماری درماتوز حاد که به دیگر کورتیکواستروئیدهای با قدرت اثر کمتر پاسخ نداده اند، استفاده می شود.طبق گزارشات بدست امده پماد کلوبتازول برای درمان کوتاه مدت سوختگی های خفیف، خارش بدن و التهاب پوستی ناشی از نیش حشرات، اگزما، درماتیت سبوره ای، درماتیت آنوپیک، درماتیت تماسی، درماتوز التهابی و پسوریازیس مورد استفاده قرار می گیرد.
موارد و مقدار مصرف پماد کلوبتازول
در ماتوز التهابی پاسخ‌دهنده به کورتیکواستروئید.
بزرگسالان: به صورت موضعی، دو بار در روز (یک بار صبح و یک بار شب)، بر روی پوست مبتلا مالیده می‌شود. مدت درمان از ۱۴ روز و مقدار مصرف پماد یا کرم از ۵۰ گرم در هفته نباید تجاوز کند.
مکانیسم اثر پماد کلوبتازول
ضد التهاب: کلوبتازول با تحریک ساخت آنزیم‌های لازم موجب کاهش پاسخ التهابی می‌شود. کلوبتازول از گروه I کورتیکواستروئیدهای دارای فلوئور با قدرت اثر خیلی زیاد است که معمولاً در تدابیر درمانی درماتوز حاد که به دیگر کورتیکواستروئیدهای با قدرت اثر کمتر پاسخ نداده‌اند ، استفاده می‌شود.
مقدار مصرف پماد کلوبتازول
درباره مقدار مصرف پماد کلوبتازول باید گفت این پماد در بزرگسالان دو تا سه بار در روز و به صورت موضعی می باشد. مصرف این پماد در کودکان کمتر از ۱۲ سال توصیه نمی شود. مصرف این دارو در دوران بارداری و شیردهی فقط با توصیه پزشک مورد مصرف قرار می گیرد.
مقدار جذب کلوبتازول به قدرت اثر فرآورده، مقدار به کار رفته و وضعیت پوست موضع بستگی دارد. حدود جذب کلوبتازول از یک درصد در نواحی دارای لایه شاخی ضخیم پوست (کف دست، کف پا، آرنج و زانو) تا ۳۶ درصد در نواحی دارای لایه شاخی نازک (صورت، پلک‌ها و اعضای تناسلی) است. در نواحی آسیب دیده پوست، التهاب یا پانسمان بسته جذب دارو افزایش می‌یابد. استروئیدهای موضعی، بخصوص از طریق مخاط دهان، تا حدی جذب سیستمیک دارند. بعد از مصرف موضعی، کلوبتازول در سرتاسر موضع پخش می‌شود.
مقدار دارویی که جذب دستگاه گردش خون شود ، به سرعت از خون برداشته شده به داخل عضلات، کبد، پوست، روده‌ها و کلیه‌ها پخش می‌شود. بعد از مصرف موضعی، کلوبتازول عمدتاً در پوست متابولیزه می‌شود. مقدار کمی از داروی جذب شده به داخل گردش خون سیستمیک ، در کبد به ترکیبات غیرفعال متابولیزه می‌شود.متابولیت‌های غیرفعال عمدتاً به صورت گلوکورونیدها ، سولفات‌ها و همچنین به صورت محصولات غیرکونژوگه، از طریق کلیه‌ها دفع می‌شوند. مقدار کمی از متابولیت‌ها از طریق مدفوع دفع می‌شود.
عوارض جانبی پماد کلوبتازول
از عوارض جانبی پماد کلوبتازول کاهش پتاسیم خون، افزایش وزن بدن، پوکی استخوان، افزایش گلوکز خون، توقف رشد در کودکان است.آتروفی عضله هم از دیگر عوارض پماد کلوبتازول می باشد
از دیگر عوارض پماد کلوبتازول میتوان به تهوع، تنگی نفس، خستگی، درد مفصل، درد عضله، تب، سرگیجه، از حال رفتن، بی اشتهایی، کاهش گلوکز خون اشاره کرد.خارش، سوزش، خشکی، تحریک، پرمویی، فولیکولیت، درماتیت اطراف دهان، عفونت ثانوی، بثورات شبه آکنه، آتروفی، درماتیت تماسی آلرژیک، ایجاد خطوط ارغوانی مایل به قرمز هم از عارضه های دیگر این پماد است .
از سایر عوارض پماد کلوبتازول میتوان به بی خوابی، احساس خوشی، سر درد، تغییرات روانی، بی قراری، عصبانیت، رفتار سایکوتیک ،افزایش فشار خون، نارسایی احتقانی قلب ، برفک دهان، گلوکوم، آب مروارید ، افزایش اشتها، تحریک، زخم گوارشی ، افزایش استعداد ابتلا به عفونت و سرکوب سیستم ایمنی اشاره کرد.اگر این عارضه ها را دیدی مصرف پماد را قطع کنید و با پزشک مشورت کنید.
موارد منع مصرف و احتیاط پماد کلوبتازول
موارد منع مصرف: در بیماران بیش حساس به کورتیکواستروئیدها.
موارد احتیاط: اختلال گردش خون (احتمال زخم شدن پوست را افزایش می دهد).
هشدارها
در صورتی که تحریکات پوستی و التهاب ناحیه استعمال پماد بهبود نیافت و بدتر شد، استفاده این دارو باید قطع شود.مصرف این پماد در کودکان به دلیل جذب سیستمیک آن ممکن است باعث ضعیف شدن هیپوتالاموس، غده فوق کلیوی و هیپوفیز گردد.در صورت استفاده این پماد و دیدن علائم عفونت در آن نقطه، با مشورت پزشک معالج باید یک آنتی بیوتیک نیز مصرف شود.مصرف طولانی مدت داروی کلوبتازول موضعی و استفاده آن روی سطح وسیعی از بدن و پانسمان ناحیه استعمال، جذب سیستمیک این دارو را افزایش می دهد.
شرایط نگهداری پماد کلوبتازول
این پماد باید در دمای پایین تر از سی درجه سانتی گراد نگهداری شود و از یخ زدگی این پماد جلوگیری گردد و دور از دسترس اطفال نگهداری شود.
دیگر نکاتی که در ارتباط با مصرف این دارو باید بدانید
- این دارو معمولا برای درمان کوتاه مدت تجویز می‌شود.
- مصرف این پماد در کودکان کمتر از ۱۲ سال توصیه نمی‌شود.
- توصیه می‌شود در دوران بارداری و شیردهی تنها با نظر پزشک از پماد کلوبتازول استفاده شود.
- در صورتیکه سابقه حساسیت دارویی داشته‌اید قبل از مصرف پماد کلوبتازول با پزشک مشورت کنید.
- در صورتیکه دچار اختلالات خون هستید این دارو را با احتیاط مصرف کنید چرا که در این شرایط احتمال زخم شدن پوست تحت درمان وجود دارد.
- چنانچه طی مصرف این دارو التهابات پوستی شما کاهش پیدا نکرد و یا بدتر شد مصرف آن را قطع کرده و در اولین فرصت به پزشک مراجعه کنید.
- در صورت مشاهده علائم عفونت در موضع دچار التهاب سریعا به پزشک مراجعه کنید.
- برای درمان آکنه یا جوش‌های پوستی نباید از این دارو استفاده شود.
- هیچ‌گاه پماد کلوبتازول را خودسرانه مصرف نکنید.
- توصیه می‌شود ناحیه تحت درمان را پانسمان نکنید.
- اجازه ندهید دارو با چشم‌ها تماس پیدا کند.
