اکسی کدون قویتر است یا متادون؟
اکسی کدون یک داروی مسکن قوی است که برای درمان دردهای متوسط تا شدید استفاده می شود. با تغییر نحوه واکنش مغز و سیستم عصبی به درد عمل می کند. متادون نیز یک داروی مخدر ضد درد است که برای کاهش دردهای ناشی از ترک اعتیاد استفاده می شود.
اکسی کدون چیست؟
اکسی کدون به عنوان نوعی مسکن جهت کاهش دردهای مختلف بکار می رود. این دارو هم مجزا و هم ترکیبی با دیگر مسکن ها مثل استامینوفن استفاده می شود. علاوه بر این به صورت قرص اکسی کدون خوراکی و تزریقی و وریدی هم کاربرد دارد. یکی از از نکات مهمی که در مورد داروها باید به خاطر داشته باشید. غالباً در طول زندگی هر فردی ممکن است دچار دردهای مختلفی شود که برخی از آنها تحملش بسیار سخت باشد.
این درد ممکن است یک سردرد معمولی باشد تا دردهای ناشی از جراحی های مهم و بیماری های سختی که فرد نتواند آنها را تحمل کند. یکی از مهمترین خدمات علوم پزشکی ساخت واکسن ها و آنتی بیوتیک های مختلف است که مقاومت انسان را بالا میبرد.
۱-اعتیاد به اکسی کدون
متاسفانه برخی از مردم خودسرانه و بدون مشاوره با یک متخصص از این داروها و مسکن ها استفاده می کنند و نمی دانند که برخی از آنها احتمال دارد اعتیاد آور باشد و رهایی از آن هم به‌راحتی نخواهد بود.قرص اکسی کدون از جمله داروهای اعتیادآور مثل مرفین، کدئین و متادون می باشد و با استفاده آن فقط با نسخه پزشک امکان پذیر است. استفاده بیش از تجویز پزشک هم باعث میشود که بیمار نشانه‌های نشئگی را هم در کنار تحمل درد داشته باشد.
فرد با ایجاد یک حال خوش موقتی مصرفش را بیشتر می‌کند تا بتواند دوباره آن را تجربه کند. اما به مرور زمان این سرخوشی نه تنها با مصرف بیشتر افزایش پیدا نمی کند بلکه فرد از لحاظ جسمی و ذهنی هم به اکسی کدون وابسته می شود. چنانچه خودتان یا یا اطرافیانتان به مصرف اکسی کدون وابسته شده اید حواستان باشد که به دام اعتیاد آن گرفتار نشوید چرا که ترک اکسی کدون سخت است.
۲-نکات مهم حین مصرف
اکسی کدون را طبق تجویز پزشک استفاده کنید. کلیه دستورالعمل های روی دارو را انجام دهید. اکسی کدون می‌تواند سبب کند شدن یا توقف تنفس مخصوصاً در اوایل استفاده دارو یا بعد از بالا رفتن دوز شود. به هیچ عنوان دارو را با مقادیربالاتر یا دوره بیشتری از آنچه که برای شما مهم است شبیه کرده است استفاده نکنید. اگر دارو درد را کم نمی کند پزشک خود را مطلع کنید.
اکسی کدون می‌تواند سبب ایجاد وابستگی شود. به هیچ عنوان این دارو را در اختیار فرد دیگر مخصوصاً کسانی که سابقه سوء مصرف دارند قرار ندهید. مصرف اشتباه داروهای مخدر می تواند سبب اعتیاد، استفاده بیش از حد، مرگ مخصوصاً در کودکان و در افرادی که دارو بدون تجویز پزشک استفاده میکنند شود. استفاده از دیگر داروهای ضد درد مخدر که در طول روز و در زمان خاصی مصرف می کردید را با شروع اکسی کدون پیوسته قطع کنید.
۳-اکسی کدون قویتر است یا متادون | سایر نکات مهم
سعی کنید تا حد امکان دارو را همراه با غذا استفاده کنید. از شکستن جویدن و خرد کردن دارو اجتناب کنید. برای پیشگیری از ایجاد عارضه بالقوه کشنده دارو را به صورت کامل ببلعید.
داروی مایع را با سرنگ همراه دارو و یا با یک قاشق مخصوص اندازه گیری دوز یا با فنجان دارویی اندازه گرفته و اگر وسیله اندازه گیری ندارید از داروخانه ها تهیه کنید.
استفاده از اکسی کدون را نباید به شکل ناگهانی قطع کنید. برای کاهش تدریجی دوز حتما به دستورات پزشک خود عمل کنید. هرگز قرص را برای استنشاق پودر و یا ترکیب با مایع و تزریق وریدی خرد نکنید این کار سبب عوارض خطرناک و مرگ می شود. در دمای اتاق دور از رطوبت و گرما و نور آن را قرار دهید.
این دارو در دوران بارداری فقط باید با تجویز پزشک متخصص مصرف شود. این را بدانید که این گونه داروها تاثیرات تراتوژنیک دارند یعنی استفاده بلند مدت از مواد مخدر در دوران حاملگی سبب وابستگی جسمانی در نوزادان می شود.
۴-اکسی کدون قویتر است یا متادون | هشدارها
اعتیاد، سوء مصرف و مصرف نابجا: قرص های اکسی کدون هیدروکلرید بیماران و دیگر استفاده کنندگان را با خطر اعتیاد و سوء مصرف رو به رو می‌کند که می‌تواند سبب مرگ شود. قبل از تجویز اکسی کدون لازم است در هر فردی خطرات ارزیابی شده و تمام افراد به صورت منظم از لحاظ ایجاد عادات و وضعیت بررسی شوند.
سرکوب تنفسی تهدید کننده حیات: سرکوب تنفسی شدید می‌تواند با استفاده قرص های اکسی کدون روی دهد. فرد از نظر سرکوب تنفسی مخصوصاً در آغاز دارودرمانی و نیز به دنبال بالا رفتن دوز پایش شود.
مصرف تصادفی دارو: بلعیدن ناگهانی حتی یک دوز از اکسی کدون هیدروکلرید مخصوصاً در افراد خردسال می تواند بسیار خطرناک و مرگبار باشد.
سندروم محرومیت از مواد مخدر در نوزادان: مصرف بلند مدت اکسی کدون در حین بارداری می تواند سبب ایجاد سندروم محرومیت در نوزادان شود که در صورت عدم تشخیص و درمان به موقع می‌تواند بسیار خطرناک باشد و نیازمند درمان طبق پروتکل‌های متخصصین نوزاد است. اگر نیاز به مصرف اپیوئید ها به مدت بیشتری در دوران حاملگی باشد به بیمار در مورد این سندرم مشاوره‌های لازم می دهد.
۵-موارد منع مصرف
سلامت کلی یک عامل مهم در بررسی آن است که آیا این دارو گزینه مناسبی است یا خیر. برخی اوقات یک داروی خاص می تواند وضعیت فرد را وخیم‌تر کند. در این بخش شرایط پزشکی آورده شده که لازم است حتماً قبل از استفاده ترامادول، اکسی کدون یا اکسی کدون سی آر با پزشک خود مشورت کرده و او را در جریان بگذارید:
- بیماری مجاری صفرا
- بیماری لوزالمعده
- جراحت سر
- کاهش فشار خون
- مشکلات کبدی و کلیوی
- بیماری صرع، سابقه تشنج یا خطر تشنج
- خطر خودکشی
- عفونت ناحیه اطراف مغز و نخاع
- سابقه سوء مصرف مواد و الکل
- اختلالات متابولیک همچون مشکلات تیروئید و دیابت
- مشکلات تنفسی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه
اکسی کدون قویتر است یا متادون؟
اکسی کدون به طور کلی قوی تر از متادون در نظر گرفته می شود، اگرچه هر دو داروهای مسکن قوی با اثرات مشابه هستند. اکسی کدون یک مسکن افیونی سریع الاثر است که می تواند برای مدت کوتاهی تسکین دهد، اما می تواند منجر به اعتیاد و وابستگی نیز شود. متادون یک ماده افیونی کندتر است که برای تسکین درد استفاده می شود اما در برنامه های درمان اعتیاد نیز برای کمک به افراد در مدیریت علائم ترک مواد مخدر استفاده می شود.
اما مهم است که توجه داشته باشید که هر دو دارو باید طبق تجویز و تحت نظارت یک متخصص مراقبت های بهداشتی مصرف شوند تا از استفاده نادرست و عوارض جانبی منفی جلوگیری شود.
در بسیاری از مراکز ترک اعتیاد برای ترک متادون از اکسی کدون استفاده می کند. این کار حتماً لازم است زیر نظر یک پزشک متخصص ترک اعتیاد انجام شود چرا که اگر بی احتیاطی صورت بگیرد فرد بعد از مدتی به خود اکسی کدون اعتیاد پیدا می‌کند و وضعیتش از آنچه که بود بدتر می شود. بنابراین اکسی کدون در کنار تسکین درد برای ترک اعتیاد مواد افیونی هم استفاده می شود.
هرچند هر دو جزو مواد افیونی به شمار می روند اما مقایسه متادون با اکسی کدون چندان مشخص نیست. فرق اصلی بین آن دو این است که متادون معمولا برای درمان اعتیاد به مواد افیونی کاربرد دارد ولی اکسی کدون ابتدا به عنوان یک مسکن تجویز می شده است. همچنین در حالی که متادون را می توان به شکل مسکن هم تجویز کرد اما انجام این کار برای برخی از افراد بسیار خطرناک است. متادون احتمال دارد به علت تاثیرات کمتر تحریک کننده سرخوشی و قیمت ارزان تر جایگزین مناسبی برای اکسی کدون باشد اما هنگامی که بحث درد پیش می آید مدیریت آن سخت است.
بر خلاف اکسی کودن متادون متابولیت های زیادی دارد که بدون توجه به دوز دارو در ۱۴ روز اول درمان انباشته می شود. در طول این زمان بیماران ناتوانی در احساس درد و افسردگی تنفسی بیشتری را خواهند داشت. از این رو برای کسانی که متادون استفاده میکنند بسیار اهمیت دارد که دوز خود را به یک بار افزایش ندهند تا از مصرف بیش از حد آن خودداری شود. یکی دیگر از نقش های استفاده از متادون که همراه اکسید کدون نیست این است که این دارو در دوزهای بالا بفروش میرسد و یک بار در روز برای درمان اعتیاد به هروئین استفاده می شود.
عوارض جانبی قرص اکسی کدون
شایع‌ترین عوارض استفاده از این دارو شامل خشکی دهان، تشنج، درد معده و حالت تهوع و استفراغ، کهیر و خارش پوست، احساس سرگیجه و خستگی شدید، سفتی عضلات و پرش، توهم تب و لرز، پوست رنگ پریده کاهش دمای بدن، تنفس کم عمق و ضربان بالای قلب، کاهش میل جنسی و خواب آلودگی شدید است. چنانچه به یک یا چند عوارض زیر گرفتار شده اید حتما از پزشک کمک بخواهید.
اکسی کدون با تاثیر مستقیم بر مراکز تنفسی در ساقه مغز انسان باعث ضعیف شدن تنفس می شود و حتی می تواند در تاریکی هم میوز ایجاد کند.
اکسی کدون باعث کم شدن حرکات در کنار بالارفتن تون در ماهیچه های دهانه معده و دئودنوم می گردد. اکسی کردن با تاثیر بر دستگاه قلبی عروقی باعث انبساط رگ های محیطی یا وازودیلاتاسیون می گردد که این سبب افت فشار خون وضعیتی یا سنکوب می شود. تظاهرات رهایش هیستامین و یا انبساط رگهای محیطی همچون خارش، برافروختگی، قرمزی چشم، تعریق و کاهش فشار وضعیتی است. اپیوئید ها علاوه بر این ترشح هورمون های آدرنو کورتیکوتروپیک، هورمون کورتیزول و هورمون لوتئین کننده را مهار می نمایند.
حتماً بخوانید:
استفاده مقدار کافی از اکسی کدون سبب ایجاد تحمل دارویی میگردد. هنگامی که بیمار برنامه سم زدایی داروی اکسی کدون را نداشته باشد یا استفاده دارو را کلاً قطع نکند این تحمل هم کمتر نمی شود. منظور از تحمل دارویی یعنی که بدن به مرور برای تجربه کردن همان تاثیرات سابق به مقدار بالاتری از اکسی کدون نیاز دارد.
بالا رفتن تحمل به آسانی سبب ایجاد وابستگی می گردد و در نهایت به اعتیاد کامل منجر می شود و در نتیجه درمان اعتیاد به اکسی کدون ضرورت پیدا می کند. چراکه استامینوفن در فرمولاسیون اکسی کدون یافت می شود سوء مصرف بلند مدت این دارو می‌تواند سبب آسیب دیدگی دائمی کبد شود.
منبع : هنر زندگی
